Skip to main content

Veel activiteiten rond 600 jaar Sint Elisabethvloed

Water heeft een enorme kracht. Daar konden ze 600 jaar geleden al over meepraten. In de nacht van 18 op 19 november 1421 vond in het westen van Nederland de Sint Elisabethvloed plaats. Nu precies 600 jaar geleden dus. Een hoge stormvloed brak door de verzwakte dijken. Daardoor stroomde het zoute zeewater het binnenland in.

De Sint Elisabethvloed is alweer lang geleden. Toch herinnert de ramp ons eraan dat we een kwetsbaar landje zijn dat voor een groot deel onder zeeniveau ligt. Als de dijken breken, zijn de gevolgen rampzalig. Maar de vloed herinnert ons er ook aan dat we kunnen leven mét water. De ramp legde de basis voor ons huidige watersysteem met waterschappen als dijkbewakers.

Van alles te doen

Omdat de Sint-Elisabethvloed deze maand precies 600 jaar geleden plaatsvond, wordt de vloed herdacht met evenementen en activiteiten. Er zijn tentoonstellingen, wandel- en fietstochten, lezingen en nog veel meer. Een kleine greep:

Meerdaagse wandeling

In 4 of 5 dagen trek je door de prachtige Brabantse en Dordrechtse Biesbosch. Iedere dag loop je zo’n 15 tot 20 kilometer buiten de gebaande paden. Meer informatie.

Expositie Dordtenaren: boven water

Door de Sint-Elisabethsvloed werd Dordrecht hard getroffen en kwam de stad op een eiland te liggen. Eeuwenlang kon de stad alleen over het water bereikt worden. Meer informatie

Project Flessenpost

Dit project biedt een speelse kijk op serieuze kwesties als klimaatverandering, watersnood en het gevoel dat je kunt hebben ‘er alleen voor te staan’. Via een fictief verhaal dat draait om postbode Pieter wordt iedereen uitgenodigd om een brief(je) van belang te schrijven. Meer informatie

Online belevingscentrum Sint Elisabethsvloed

Reis aan de hand van de Sint Elisabethsvloed mee in het verleden, het heden en de toekomst van onze relatie met water. Meer informatie

Nog meer leuke ideeën nodig? Kijk op 600jaarelisabethsvloed.nl

Symposium over ‘De Waterwolf’ vraagt aandacht voor klimaatverandering en zeespiegelstijging

Op 28 oktober vierden het Schilthuisfonds en de Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis gezamenlijk hun lustrum: respectievelijk 35 en 30 jaar. Dat deden ze met een symposium met als thema ‘De Waterwolf’.
Deze term werd in de 17e eeuw gebruikt om de ‘vreter van het land’ te beschrijven. De waterwolf stond voor de zee en de grote meren die het land opvraten.

Met de huidige klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande zeespiegelstijging, wordt land opnieuw bedreigd door water. Is de waterwolf terug? Dat was de vraag waar de aanwezigen zich tijdens de lustrumviering over bogen.

Apocalyptisch

Eén van de sprekers was Gerard van der Steenhoven, hoofddirecteur van het KNMI. Hij stelde dat het veranderende klimaat en de stijgende zeespiegel apocalyptische vormen kunnen aannemen als we er niet in slagen de uitstoot van broeikasgassen flink te reduceren. De KNMI klimaatscenario’s en het recent verschenen IPCC-rapport tonen dit aan. Als we de afspraken van Parijs halen, dan hebben we zo’n 100 jaar om slimme waterstaatskundige maatregelen te treffen.
Presentatie Gerard van der Steenhoven

Rigoureuze keuzes

Maarten Kleinhans, hoogleraar geowetenschappen aan de Universiteit Utrecht, liet zien dat ons land voor een groot deel een kustmoeras is met een slappe bodem. Klimaatverandering vergt rigoureuze keuzes als we duurzaam veilig in Nederland willen blijven wonen. Volgens hem gaan we het met alleen klimaatadaptatie niet redden, ook mitigatie is noodzakelijk.
Presentatie Maarten Kleinhans

Geschiedenis én actualiteit

Ook Jeroen Haan, dijkgraaf van waterschap De Stichtse Rijnlanden, sprak over waterveiligheid toen en nu. Hij ging in op meerlaagse veiligheid: het bestrijden van overstromingsrisico’s door een combinatie van waterkeringen, ruimtelijke ordening en crisisbeheersing. Maar ook stond hij stil bij het Klimaatsignaal ‘21 dat deze week door het KNMI is gepresenteerd. Zo kwamen geschiedenis en actualiteit bij elkaar.
Presentatie Jeroen Haan

Verleden en heden

Fred van Lieburg, hoogleraar religiegeschiedenis aan de VU te Amsterdam, onderstreepte dat door in zijn bijdrage in te gaan op het apocalyptisch denken in het verleden te koppelen aan het denken over klimaatverandering in het heden.
Presentatie Fred van Lieburg


Website Schilthuisfonds
Tijdens de bijeenkomst werd ook de website van het Schilthuisfonds gelanceerd. Met de nieuwe website vraagt de stichting aandacht voor waterstaats- en waterschapsrecht.

Boek ‘Over water gesproken’

Twee boeken op een stapel

Op 20 mei is het boek ‘Over waterkwaliteit gesproken – verleden, heden en toekomst’ verschenen. Aanleiding is de 50e verjaardag van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren (Wvo) en het 20-jarig bestaan van de Kaderrichtlijn water (KRW). Aan het boek schreven 2 medewerkers van de Unie van Waterschappen mee.

De Wvo en de KRW zijn belangrijke regelingen voor het waterkwaliteitsbeheer. De Nederlandse waterkwaliteit is na de invoering ervan verbeterd, maar er moet nog steeds veel gebeuren. In het boek staan theoretische beschouwingen, maar is er ook aandacht voor de dagelijkse uitvoeringspraktijk van het waterkwaliteitsbeheer.

Herkenning
Iedereen die bezig is met waterkwaliteit kan zich herkennen in het boek. De auteurs komen uit de wetenschap maar ook uit de uitvoeringspraktijk. Vragen die aan de orde komen zijn onder meer: Hoe is het beheer georganiseerd? Hoe steken het vergunningenstelsel, de algemene regels en de heffing in elkaar? Welke ontwikkelingen zijn er in de zuiveringstechniek? Welke impuls gaf de Kaderrichtlijn Water? Wat zijn de gevolgen van de komende Omgevingswet?

Twee boeken op een stapel

In print en pdf
Het boek is uitgegeven door het Koninklijk Nederlands Waternetwerk (KNW) en is in print en als pdf beschikbaar. De publicatie is mogelijk gemaakt door de Stichting Schilthuisfonds, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de Unie van Waterschappen. In de redactie zaten: Herman Havekes (Unie van Waterschappen en Universiteit Utrecht), Marleen van Rijswick (Universiteit Utrecht), Diederik van der Molen (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) en Willem Wensink (Unie van Waterschappen).

Het boek is gratis te downloaden als pdf.